Od 1 lipca 2025 r. w życie wchodzi długo zapowiadany przepis, który pozwoli młodym Polakom na zdobycie prawa jazdy kategorii B już w wieku 17 lat. Choć nowelizacja została przyjęta w ramach dostosowania do unijnej dyrektywy, wywołuje w Polsce szeroką debatę – od euforii wśród nastolatków po obawy specjalistów ds. bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Przyjrzyjmy się faktom, szansom i ryzykom.

Co zakłada nowe prawo?
Minimalny wiek: 17 lat
Kurs można rozpocząć wcześniej, ale egzamin teoretyczny i praktyczny zdaje się najwcześniej miesiąc przed 17. urodzinami.

Obowiązkowy opiekun do 18. roku życia
Młody kierowca może prowadzić pojazd tylko pod opieką osoby z minimum 5-letnim prawem jazdy kat. B.

Okres próbny: 2 lata
W tym czasie obowiązują ograniczenia:

zakaz pracy jako kierowca,

zakaz przewożenia osób jako usługa (np. Uber),

maksymalna prędkość 50 km/h w terenie zabudowanym, 80 km/h poza i 100 km/h na autostradzie.

Zakaz alkoholu i narkotyków: 0,0 promila
W przypadku wykroczeń – okres próbny wydłużony lub utrata prawa jazdy.

Szanse – co zyskujemy?
1. Większa samodzielność młodzieży
Uczniowie szkół średnich i techników z terenów wiejskich często mają utrudniony dostęp do komunikacji publicznej. Samochód staje się dla nich nie luksusem, lecz koniecznością.

2. Wczesna edukacja drogowa
Wprowadzenie odpowiedzialności za kierowanie pojazdem w młodym wieku może ugruntować dobre nawyki – zwłaszcza pod okiem odpowiedzialnego opiekuna.

3. Wsparcie rynku pracy
Młodzi kierowcy będą mogli szybciej podjąć mobilną pracę – choć z ograniczeniami – co może pomóc m.in. w zawodach technicznych czy handlowych.

Zagrożenia – na co musimy uważać?
1. Brak dojrzałości psychicznej
Nie każdy 17-latek potrafi właściwie ocenić ryzyko. Eksperci wskazują, że młodzi kierowcy mają większą skłonność do brawury, a statystyki wypadków w grupie 18–24 lata są najwyższe.

2. Potencjalne nadużycia opiekuna
Prawo nie nakłada żadnych kar na "opiekuna", który np. sam jest pod wpływem alkoholu lub nie nadzoruje młodego kierowcy. To luka, która może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji.

3. Słaba edukacja praktyczna
Wiele OSK wciąż skupia się na "zaliczeniu egzaminu", a nie budowaniu umiejętności. Przyspieszenie dostępu do prawa jazdy może pogłębić ten problem.

Podsumowanie – przepis z potencjałem, ale wymaga odpowiedzialności
Prawo jazdy od 17 roku życia to szansa na wyrównanie szans i szybszą mobilność, ale także ryzyko, jeśli zabraknie odpowiedzialności – zarówno po stronie młodego kierowcy, jak i opiekuna. Kluczowe będzie monitorowanie pierwszych miesięcy po wdrożeniu przepisów – i szybkie reagowanie na ewentualne nadużycia.

A Ty co myślisz?
Czy 17-latek za kierownicą to dobry pomysł?
A może wolisz model jak w Niemczech – z jeszcze bardziej rygorystyczną kontrolą?